شوینده های آنیونی بیش ترین مصرف را در میان انواع شوینده ها دارند و در آلودگی زیست بوم های آبی سهیم هستند. در مطالعه حاضر، اثر این دسته از شوینده ها بر پارامترهای خونی ماهی فیتوفاگ Hypophthalmichthys molitrix بررسی شد. از این رو، سه تیمار حاوی ماده شوینده آنیونی با غلظت های 0.5، 1 و 1.5 ppm و یک تیمار شاهد (فاقد ماده شوینده) در نظر گرفته شد و ماهیان به مدت دو هفته در معرض این مواد قرار گرفتند. نمونه های خون جهت بررسی میزان هماتوکریت، هموگلوبین، تعداد گلبول های سفید و قرمز و اندیس های MCV، MCH و MCHC مورد استفاده قرار گرفت. اگرچه مقادیر حاصل از اندازه گیری سطوح هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد گلبول های سفید نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی داری را نشان داد (p<0.05)، اما تعداد گلبول های قرمز بر خلاف سایر پارامترهای خونی در تیمار شاهد نسبت به تیمارهای دیگر کم تر بود (p<0.05) و بیش ترین مقدار آن در تیمار 0.5 ppm مشاهده شد (p<0.05)، اندیس های MCV و MCH نیز بالاترین سطح را در تیمار شاهد و پایین ترین سطح را در تیمار 0.5 ppm  داشتند (p<0.05). اما اندیس MCHC اختلاف معنی داری را در بین تیمارها نشان نداد (p>0.05). به طور کلی به نظر می رسد که حتی غلظت های هرچند کم شوینده های آنیونی می تواند تغییرات مهمی را در پارامترهای خونی، فرایندهای خونسازی و حتی سامانه ایمنی غیر اختصاصی ماهی فیتوفاگ ایجاد کند. از این رو، با توجه به مصرف بالای شوینده ها و ورود آن ها به زیست بوم های آبی می تواند منجر به بازده نامناسب در تکثیر و پرورش این گونه تجاری شود.

به منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ در گیاه کاج بروسیا و هم چنین بررسی تاثیر غلظت های مختلف این عناصر بر میزان پرولین و قندهای محلول، پژوهش حاضر در قالب طرح فاکتوریل در سه تکرار انجام گرفت. با افزایش غلظت سرب تغییر معنی داری در میزان پرولین مشاهده نشد. در مقابل کادمیم به ویژه در غلظت 500 میلی گرم بر لیتر باعث افزایش معنی دار میزان پرولین شد. با افزایش غلظت کادمیم، تغییر معنی داری در میزان قند های محلول مشاهده نشد. در مقابل سرب در غلظت 500 میلی گرم بر لیتر باعث افزایش نسبی میزان قند های محلول شد. با افزایش غلظت کادمیم و سرب میزان جذب آن در ریشه و برگ افزایش یافت. بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد که گیاه کاج بروسیا با تولید پرولین با اثر سمیت کادمیم مقابله می کند. انباشت کادمیم در ریشه بیشتر از سرب و مقدار آن قابل توجه بود، بنابراین می توان از کاج بروسیا جهت گیاه تثبیتی در خاکهای آلوده به کادمیم و سرب استفاده نمود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی پیوند در القا مقاومت به تنش خشکی در خیار در شرایط گلخانه ای انجام گرفت. آزمایش فاکتوریل شامل فاکتورهای (گیاهان پیوندی و غیرپیوندی و سطح خشکی بر اساس پتانسیل اسمزی: شاهد، 4/0-و 8/0-مگاپاسکال) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. بذور خیار بومی اصفهان به عنوان پیوندک بر روی پایه فرو پیوند حفره ای انجام گرفت. نتایج افزایش مقاومت به تنش و تولید توده زنده بیش تر با افزایش جذب و توسعه ریشه ها در خیارهای پیوند شده را نشان داد. همچنین محتوای پتاسیم در گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیرپیوندی کاهش یافت. طیف وسیعی از خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی تحت تأثیر پیوند و اثرات متقابل پایه × پیوندک قرار گرفتند. برخی از این ویژگی ها سبب بهبود روابط آبی و رشد و نمو گیاه در شرایط تنش گشت. شاخص های تبادلات گازی همانند فتوسنتز، تعرق و هدایت روزنه ای در گیاهان غیرپیوندی از گیاهان پیوندی پایین تر بود. با افزایش معنی دار پرولین در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی و همچنین افزایش بیش تر پتاسیم در خشکی 8/0-مگاپاسکال در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی به نظر می رسد که مکانیسم تحمل به خشکی اعمال شده پایه از طریق حفظ تعادل اسمزی و برقراری هموستازی پتاسیم می باشد. درنهایت می توان پیوند را به عنوان یک روش کارآمد جهت القا تحمل به تنش خشکی و افزایش عملکرد خیار توصیه کرد.

باران اسیدی که شکل مرطوب آلاینده های گازی تلقی می شود، دراثر ترکیب آلاینده هایی مانند CO2، SO2 و NO2 در اتمسفر با بخار آب در ابرها تشکیل می شود. با افزایش غلظت این آلاینده ها در اتمسفر میزان باران اسیدی نیز رو به افزایش است. باران اسیدی، که مخلوطی از اسیدهای سولفوریک، نیتریک و کربنیک است، در خاک موجب تغییراتی مانند کاهش pH، زدایش عناصر غذایی، افزایش آزادسازی فلزات سمی و کاهش حاصل خیزی خاک می شود، که نتیجه آن اعمال اثرات منفی بر گیاهان است. در مطالعه حاضر طی یک دوره 32 روزه، گیاهان گندم تحت آبیاری و برگ پاشی با 4 تیمار باران اسیدی حاوی اسیدسولفوریک و اسیدنیتریک با pH های 2.5 و 3.5 و 4.5 و 5.6 قرار گرفتند، درحالی که گیاهان شاهد با آب معمولی با pH=7.4 آبیاری شدند. طبق نتایج، گیاهان شاهد در تمام شاخص های رشدی و فیزیولوژیکی بهتر از گیاهان تیمار باران اسیدی با pH های 2.5 و 3.5 بودند. همچنین گیاهان تیمار شده با باران اسیدی در pH های 5.6 و 4.5، به غیر از شدت فتوسنتز، محتوای رنگیزه ها و قندهای محلول در دیگر فاکتورها در سطح پایین تری از گیاهان شاهد قرار داشتند. همچنین در pH های 3.5 و 2.5 ایجاد لکه های سفید در هر دو سطح برگ، خشک شدن راس و کنار های برگ نیز مشاهده شد.

به منظور ارزیابی پاسخ فیزیولوژیکی ژنوتیپ های مختلف گندم دیم به تنش سرما آزمایشی در سال زراعی 87-1386 طی دو فاز مزرعه ای و آزمایشگاهی در ایستگاه تحقیقات دیم قاملو در استان کردستان و آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب بلوک های کامل تصادفی، در 3 تکرار انجام گرفت. در بررسی آزمایشگاهی تنش سرمایی شامل کاشت در دماهای 20 (شاهد)، 10 و 5 درجه سانتی گراد به عنوان سطوح عامل اصلی و 12 ژنوتیپ مختلف گندم دیم (Triticum aestivum L.) نیز به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شد. در فاز مزرعه ای نیز سه تاریخ کاشت 10 مهر، 25 مهر و 15 آبان که برای اعمال دماهایی حدودا معادل دماهای فوق الذکر انتخاب شدند به عنوان سطوح عامل اصلی تعیین گردید. نتایج آزمایش نشان داد که تنش سرما و ژنوتیپ تاثیر معنی داری بر محتوی کلروفیل و قند برگ، اسیدهای چرب، پلی آمین ها و آب برگ هم در شرایط مزرعه ای و هم در آزمایشگاه دارند. بین ژنوتیپ های مختلف تفاوت معنی داری از نظر پروتئین، اسپرمین و اسید اولئیک مشاهده نگردید. تنش سرما و ژنوتیپ تاثیر معنی داری بر مقاومت به سرما (LT50)  و نشت الکترولیت ها داشتند. از بین ژنوتیپ ها، آگوستا دارای بیشترین مقاومت به سرما  (LT50)و کمترین درصد نشت الکترولیت ها بود. ژنوتیپ های سرداری و آگوستا با دارا بودن بیشترین کلروفیل a، کلروفیل b، قندهای محلول، پروتئین برگ، پلی آمین هایی نظیر پوترسین، اسپرمین، اسپرمیدین و اسید های چرب اسید لینولنیک و اسید اولئیک دارای بیشترین عملکرد دانه (1178 تا 1210 کیلوگرم در هکتار) بودند.

گیاه Vetiver zizanioides (وتیور) به دلیل تحمل به تغییرات اسیدیته خاک و دماهای متفاوت، رشد سریع توده زیستی و داشتن آستانه تحمل بالا در برابر ترکیبات آلی و غیرآلی از جمله فلزات سنگین موجود در شیرابه ناشی از عملیات دفن پسماند، گیاه مناسبی برای کاشت در دفنگاه پسماند است. در پژوهش حاضر، پاسخ های فیزیولوژیک این گیاه به شیرابه پسماند شهری بررسی شد. از طرح آماری بلوک های کامل تصادفی استفاده و در هر بلوک پنج سطح تیمار با غلظت های صفر، 15، 30، 45 و 60 درصد نسبت به شیرابه اصلی پسماند قرار داده شد. شیرابه از منطقه دفنگاه شیراز جمع آوری و به گلخانه منتقل شد. در این بررسی، میزان سطح برگی، وزن خشک، کلروفیل، آنتوسیانین، پرولین، قندهای محلول و پروتئین کل اندازه گیری شدند. نتایج نشان دادند که سطح برگی، وزن خشک، کلروفیل و آنتوسیانین با افزایش غلظت شیرابه کاهش می یابد، اما آب نسبی برگ، قندهای محلول و پروتئین کل با افزایش غلظت شیرابه افزایش یافت. میزان پرولین در غلظت 15 درصد افزایش معنی داری نسبت به شاهد نشان داد. در حالی که در غلظت های بالاتر شیرابه روند کاهشی را نشان داد. با توجه به نتایج، توصیه می گردد از شیرابه 45 درصد که حداکثر غلظتی است که گیاه در آن زنده می ماند، پس از تصفیه مقدماتی جهت آبیاری گیاه وتیور در محیط دفنگاه پسماند شهری استفاده شود. اگر رشد بیشتر گیاه یا استفاده از مواد عطری ریشه گیاه مورد نظر باشد، شیرابه با غلظت های کمتر مناسب تر است.

مطالعه پاسخ فیزیولوژیکی گوجه فرنگی زراعی به عنوان یک گیاه مدل مطلوب، همراه با گونه های وحشی مقاوم به خشکی آن در شرایط تنش کم آبی، می تواند به درک بهتر مکانیسم های مقاومت به خشکی و همچنین اصلاح گوجه فرنگی زراعی کمک کند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر روی محتوای آب نسبی برگ، میزان نشت الکترولیت و پارامترهای فتوسنتزی در چهار گونه گوجه فرنگی (یک گونه زراعی و سه گونه وحشی) در دو سطح آبیاری (ظرفیت زراعی و 40درصد ظرفیت زراعی) و چهار دوره زمانی (قبل از تنش، 10 روز بعد از تنش، 20 روز بعد از تنش و بازیابی) آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در اتاقک رشد انجام شد. نتایج نشان داد که محتوای آب برگ گیاهان گوجه-فرنگی در حین تنش به طور معنی داری کاهش می یابد، اما بعد از بازیابی دوباره به حالت اولیه باز می گردد. در بین گونه های مورد آزمایش گونه زراعی بیشترین کاهش محتوای نسبی آب برگ را نشان داد. میزان نشت الکترولیت در شرایط تنش نسبت به عدم تنش افزایش معنی داری داشت. گونه زراعی و گونه وحشی مقاوم pennellii کم ترین تغییر نشت الکترولیت را نشان دادند. میزان نشت الکترولیت گونه pennellii بعد ازآبیاری مجدد کاهش یافت و به شرایط طبیعی بازگشت که این نشان دهنده قدرت بالای این گونه در حفظ و بازیابی غشای سلولی است. میزان فتوسنتز و عملکرد کلروفیل فلورسانس در دو گونه وحشی مقاوم به خشکی بر خلاف گونه زراعی در تنش افزایش یافت. نتایج نشان داد که هر یک از گونه مورد بررسی با توجه به مکانیسمی که جهت مقابله با تنش خشکی استفاده می کند در یک یا چند خصوصیت نسبت به سایر گونه ها برتری دارند. بنابراین پشنهاد می شود جهت بررسی های آتی (مولکولی) برای خصوصیات مختلف از گونه های متفاوت استفاده شود.